Polska wprowadziła obowiązkową płatność podzieloną
Polska Alert Podatkowy
Począwszy od 1 listopada 2019 r. Polska wprowadziła nowe zasady dokonywania płatności na rzecz podatników VAT. Zgodnie z nowymi regulacjami w ściśle określonych przypadkach kwota podatku VAT musi być wpłacana na odrębny rachunek bankowy dostawcy. Wdrożenie tych przepisów jest kontynuacją procesu uszczelniania systemu VAT w Polsce i zastąpiło dotychczas obowiązującą w transakcjach krajowych metodę odwrotnego obciążenia.
Wprowadzenie płatności podzielonej (tzw. split payment) do polskiego systemu podatkowego wynika z Decyzji wykonawczej Rady 2019/310 z dnia 18 lutego 2019 r., która upoważniła polskiego ustawodawcę do wdrożenia nowej metody do 28 lutego 2022 r. Jednocześnie polskie władze planują przedłużenie terminu wynikającego z decyzji.
Nowe przepisy nakładają obowiązek stosowania płatności podzielonej do sprzedaży wybranych rodzajów towarów lub usług, za które należność ogółem wynikająca z faktury (tj. wartość brutto całej faktury) przekracza 15 tys. Wykaz towarów i usług objętych nowelizacją znajduje się w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Lista towarów i usług podlegających obowiązkowemu mechanizmowi podzielonej płatności jest dostępna na stronie internetowej prawa Unii Europejskiej (tłumaczenia przygotowane przez UE).
Mechanizm płatności podzielonej może być również stosowany dobrowolnie do innych rodzajów transakcji. W takim przypadku to na kupującym spoczywa decyzja, w jaki sposób dokonać płatności.
Dokonując płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, podmiot podzieli płatność na dwie części. Kwota netto zostanie przekazana na dotychczasowe konto sprzedającego, a podatek VAT zostanie przekazany na specjalnie utworzony rachunek VAT. Rachunki VAT są otwierane automatycznie przez banki i przypisywane do aktualnie istniejącego rachunku firmowego.
Kwota zgromadzona na rachunku VAT znajduje się pod szczególnym nadzorem organów podatkowych, i może być wykorzystywana do zapłaty kwoty odpowiadającej podatkowi VAT z faktur otrzymanych od kontrahentów, rozliczania zobowiązań publicznoprawnych, takich jak np. VAT, ubezpieczenie społeczne, podatek dochodowy, cło. akcyza, itp. W przypadku wystąpienia nadwyżki, możliwe jest złożenie wniosku do organów podatkowych o jej zwrot (zazwyczaj środki powinny zostać zwrócone w terminie 60 dni).
Przelew kwoty VAT dokonywany w ramach podzielonej płatności może być dokonany tylko w polskich złotych. W przypadku transakcji w walucie obcej kwota podatku VAT powinna być przeliczona na PLN przed dokonaniem przelewu.
Kompensaty wzajemne nie podlegają nowemu systemowi rozliczeń.
Możliwe jest dokonywanie płatności zbiorczych, tj. za kilka faktur w ramach jednego przelewu.
Niezastosowanie się do nowych wymogów podlega penalizacji.
brak wskazania przez podmiot wystawiający fakturę, że dana transakcja podlega systemowi podzielonej płatności, może skutkować karą w wysokości 30% wartości kwoty VAT wynikającej z takiej faktury;
niedokonanie zapłaty w systemie płatności dzielonych przez kupującego, może skutkować karą w wysokości 30% wartości VAT wynikającej z takiej faktury; utraci on również prawo do zaliczenia kwoty tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów(CIT/PIT). Sankcja ta jest niezależna od tego, czy dostawca umieścił odpowiedni opis na fakturze (innymi słowy, błąd po stronie kontrahenta nie zmniejsza odpowiedzialności nabywającego).
jeżeli winę za niepowodzenie można przypisać konkretnej osobie, osoba odpowiedzialna za taką sytuację może podlegać sankcjom na mocy kodeksu karnego skarbowego (wysokie grzywny).
Zgodnie z przepisami przejściowymi w sytuacji, gdy:
przed 1 listopada 2019 r. podatnik dostarczył towary lub świadczył usługi, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy o VAT, dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31 października 2019 r.,
po 31 października 2019 r. podatnik dostarczył towary lub świadczył usługi, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy, dla których faktura została wystawiona przed 1 listopada 2019 r.,
stosuje się przepisy sprzed 1 listopada 2019 r., czyli odwrotne obciążenie.
Nowe przepisy nie tylko nakładają nowe obowiązki na podatników, ale także - ze względu na oczekiwaną praktykę rozszerzania zastosowania płatności podzielonej na transakcje, w których nie jest ona obowiązkowa - mogą ograniczyć płynność finansową wielu podmiotów. Ponadto wymagają one przeglądu transakcji i podjęcia decyzji, czy płatności są dokonywane zgodnie z nowymi przepisami.