Zmiany w procesie budowlanym w zwiazku z COVID - 19
USTAWA z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej „Specustawa”), wprowadziła do polskiego porządku prawnego środki i regulacje o charakterze nadzwyczajnym, których wspólnym celem jest określenie zasad i trybu zapobiegania oraz zwalczania zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i rozprzestrzeniania się choroby wywołanej tym wirusem, w tym zasad i trybu podejmowania działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia i przecięcia dróg szerzenia się tej choroby zakaźnej.
Katalog tych zmian i środków jest obszerny i obejmuje różne dziedziny życia, jednak w tym miejscu chcemy zwrócić uwagę na art. 12 Specustawy, który wyłączył stosowanie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.), ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r. poz. 293) oraz ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020 r. poz. 282), a w przypadku konieczności poszerzenia bazy do udzielania świadczeń zdrowotnych, także przepisów wydanych na podstawie art. 22 ust. 3, 4 i 4a ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.
Powyższe wyłączenie oznacza, że w odniesieniu do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki czy zmiany sposobu użytkowania obiektów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 uproszczono i przyspieszono proces inwestycyjny, który w normalnych warunkach trwa nawet kilkanaście miesięcy, a także zniesiono potrzebę uzyskiwania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, pozwolenia na budowę, czy pozwolenia na użytkowanie.
Mając na względzie treść art. 1 ust. 1 pkt. 3 Specustawy, wyłączenie zawarte w art. 12 będzie miało zastosowanie do wszystkich „świadczeniodawców oraz świadczeniobiorców i innych osób przebywających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażenia lub choroby zakaźnej”. Oznacza to, że co do zasady ustawodawca nie ograniczył możliwości powoływania się na powyższe wyłączenie w odniesieniu do poszczególnych rodzajów budownictwa, w tym w szczególności np. mieszkaniowego, czy indywidualnego, o ile inwestycje będą się mieściły w ustawowym celu związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Należy jednak mieć na uwadze przepis art. 2 ust. 2 Specustawy, w którym wytłumaczono, w jaki sposób ustawodawca rozumie pojęcie „przeciwdziałania COVID-19” ponieważ tylko inwestycje z tym związane będą mogły korzystać z omawianych rozwiązań.
Zgodnie z tą regulacją przeciwdziałaniem tym są objęte „wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby”. Jak się wydaje jest to dość szeroki zakres możliwych sytuacji, który może obejmować zarówno budowę lub przebudowę odpowiednich pomieszczeń sanitarnych dla pracowników, jak i przygotowanie odpowiedniego zaplecza umożliwiającego np. badanie temperatury, czy dodatkową dezynfekcję. Nie mniej katalog czynności, oraz zamierzeń budowlanych w przypadku których można wykazać związek z przeciwdziałaniem COVID-19 nie jest w żaden sposób zamknięty co umożliwia ich realizację w trybie nadzwyczajnym, choć należy się liczyć z tym, że wykonane w ten sposób prace mogą następczo być weryfikowane przez organy nadzoru budowlanego pod kątem spełnienia wszystkich przesłanek Specustawy w okresie, który nastąpi po epidemii.
Wprowadzone art. 12 Specustawy rozwiązania mają charakter tymczasowy i na chwilę obecną, zgodnie z art. 36 przepis ten wygaśnie 180 dni po jego wejściu w życie.
Nadzwyczajne sytuacje wymagają nadzwyczajnych środków. Dlatego należy pozytywnie ocenić wprowadzone rozwiązania. Umożliwiają one przedsiębiorcom oraz innym osobom zareagować szybko na zwiększające się zagrożenie epidemiczne. Z drugiej strony pojawia się zagrożenie nadużycia wskazanego rozwiązania i jego wykorzystania w sposób niezgodny z intencjami ustawodawcy. Jest to szczególnie groźne w odniesieniu do ewentualnych zmian w przedmiocie ochrony ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, gdzie szkody wynikające z takiego nadużycia mogą być nieodwracalne.
Powiązani prawnicy
